भरडधान्य पिकाचे पुनरुज्जीवन महत्वाचे ते एक वर्षाचे काम नसून दहा वर्षाचे ; नांदेड येथे मराठवाड्यातील भरडधान्य पिक परिषदेत तज्ज्ञांनी व्यक्त केला आशावाद

 भरडधान्य पिकाचे पुनरुज्जीवन महत्वाचे ते एक वर्षाचे काम नसून दहा वर्षाचे ; नांदेड येथे मराठवाड्यातील भरडधान्य पिक परिषदेत तज्ज्ञांनी व्यक्त केला आशावाद 


नांदेड :  मराठवाड्यातील भरडधान्य पिकाचे विशेषतः ज्वारी  बाजरी पिकाचे पुनरुज्जीवन व्हावे यासाठी कापूस संशोधन केंद्र नांदेड येथे एक दिवसीय परिषदेचे आयोजन दिनांक ११ मे २०२४ रोजी करण्यात आले होतेयावेळी विविध तज्ज्ञांनी भरड धान्य पिकाच्या पुनरुज्जीवनावर आपली मते मांडताना भरडधान्य पिक वाढेलत्याचा विकास होईलअसा आशावाद व्यक्त केला आहे. ही परिषद संस्कृति संवर्धन मंडळ कृषी विज्ञान केंद्र सगरोळी,  वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषि विद्यापीठ परभणीकृषी विभाग नांदेड ,आर.आर. नेटवर्क महाराष्ट्र  रिलायन्स फाउंडेशनदिलासा जनविकास प्रतिष्ठान यांच्या संयुक्त विद्यमाने आयोजित करण्यात आली होती.

मराठवाड्यातील ज्वारी  बाजरी हे प्रमुख भरडधान्य पीक असून मागील काही वर्षापासून ज्वारी  बाजरी पिकात घट होत आहेपिकाचे पेरणी क्षेत्र दिवसेंदिवस कमी होत चालले आहे तसेच त्याचा आहारामध्ये वापर सुद्धा अल्प प्रमाणात होत आहे त्यामुळे मानवी आरोग्याच्या विविध समस्या भेडसावत आहेतया दोन दिवसीय परिषदेमध्ये ज्वारी  बाजरी पिकाच्या पुनर्जीवनासाठीसुधारित वाणाचा वापरज्वारी काढणी  प्रर्कियेमध्ये यांत्रिकीकारणाचा वापरभरडधान्यासाठी राज्य शासनाच्या विविध योजनाशेतकऱ्याच्या दृष्टीकोनातुन भरडधान्य पिकातील विविध समस्याआंतरपिक  मिश्रपिक पद्धतीचा वापरप्रक्रिया उद्योग चालना  आहारातील समावेश वाढ विविध विषयावर चर्चासत्र केली गेली.

या परिषदेच्या अध्यक्षस्थानी वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषी विद्यापीठाचे कुलगुरू मा.डॉ.इंद्र मणी होते तर प्रमुख अतिथी म्हणून अटारी पुणे संचालक डॉ. एस के रॉय ,संस्कृति संवर्धन मंडळ सगरोळी  अफार्म पुणे चेअरमन श्री. प्रमोद देशमुखवसंतराव नाईक मराठवाडा कृषी विद्यापीठ परभणी येथील संचालक शिक्षण डॉ.यु एम खोडकेसंचालक संशोधन डॉ.खजिर बेग,  संचालक विस्तार शिक्षण डॉडी एन गोखलेजिल्हा अधीक्षक कृषी अधिकारी नांदेड श्री भाऊसाहेब बराटे  जिल्हा अधीक्षक कृषी अधिकारी हिंगोली श्री राजेंद्र कदम यांची प्रमुख उपस्थिती होती.

या परिषदेमध्ये अनेक तज्ज्ञांनी आपली मते मांडली त्यात डॉपरशुराम पत्रोलटीप्रमुख शास्त्रज्ञकेंद्रीय भरडधान्य संशोधन संस्था अंतर्गत ज्वारी संशोधन केंद्र सोलापूरज्वारी संशोधन केंद्र परभणीचे चे प्रमुख शास्त्रज्ञ डॉ.  एल.एन जावळेबायफ संस्थेकडून श्री संजय पाटीलभरडधान्य प्रक्रिया उद्योजक एस एस भवानी फूड्स हैदराबाद कडून श्री वीरशेट्टी पाटील मिलेट मॅन ऑफ तेलंगानाकळसुबाई शेतकरी उत्पादक कंपनी नाशिक कडून नीलिमा जोरवारऍग्रो झी ऑरगॅनिक कडून श्री महेश लोंढे इत्यादी उद्योजकांनी आपले अनुभव कथन केले  प्रक्रिया उद्योगातील संधी विशद केल्या. आरआरए  नेटवर्क कडून श्री समाधान बंगाळे  श्री अनिकेत लिखार आणि उगम संस्थेकडून श्री जयाजीराव पाईकराव यांनी आपले भरड धान्य विषयी अनुभव कथन केले.

उपस्थित तज्ज्ञांच्या शिफारशीनुसार पुढील वर्षभरासाठी मराठवाड्यासाठी भरडधान्य पिकाचा विकास आराखडा तयार करण्यात येणार आहे त्याच प्रामुख्याने उत्पादन वाढप्रक्रिया उद्योजकाला चालनामूल्यवर्धित पदार्थांची निर्मिती  विक्री भरडधान्याचा आहारातील वापर वाढवणेभरडधान्य पिकाचा जनावरांच्या चारा  इंधन म्हणून वापर इत्यादी बाबींना चालना देण्याचे ठरले. त्याचबरोबर वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषि विद्यापीठ परभणी विकसित ज्वारी वाण परभणी शक्ती  बाजरा वान एएचबी १२६९ या बायोफोर्टीफाईड वाणाचे मराठवाड्यातील प्रत्येक जिल्ह्यात मोठ्या प्रमाणामध्ये प्रात्यक्षिक राबवणेमजूर टंचाईवर मात करण्यासाठी ज्वारी  बाजरी कापणी यंत्र विकसित करणेकृषी विज्ञान केंद्र  कृषी विभागाकडून मोठ्या प्रमाणावर प्रशिक्षण वर्गाचे आयोजनशेतकरी गट  शेतकरी उत्पादक कंपन्यांच्या माध्यमातून बीज उत्पादन कार्यक्रम  प्रक्रिया उद्योजकाला चालना देणेशासनाकडे सार्वजनिक वितरण प्रणाली च्या माध्यमातून रेशन दुकानातून कमीत कमी ५० टक्के भरड धान्याच्या पुरवठ्यासाठी शासनाकडे शिफारस करणे  भरडधान्य पीक विकसित करण्यासाठी एक वर्ष काम  करता कमीत कमी दहा वर्षासाठी आराखडा बनवण्यात यावा इत्यादी बाबीचा समावेश आहे.

       या परिषदेच्या शिफारसीच्या आधारावर मराठवाड्यातील भरडधान्य पीके पुनरुज्जीवीत करण्यासाठी आराखडा बनवण्यात येणार आहे.

या परिषदेसाठी मराठवाड्यातील सर्व जिल्ह्यातून बारा कृषी विज्ञान केंद्राचे प्रमुखसर्व जिल्ह्यांचे जिल्हा अधीक्षक कृषी अधिकारीनिवडक शेतकरी  महिला  भरडधान्य प्रक्रिया उद्योजक यांचा सहभाग होता.

या कार्यक्रमाचे प्रास्ताविक ज्वार संशोधन केंद्र परभणीचे प्रमुख शास्त्रज्ञ डॉ. एल एन जावळे यांनी केले तर सर्वांचे आभार कृषी विज्ञान केंद्र सगरोळी प्रमुख डॉमाधुरी रेवणवार यांनी मानले आणि कार्यक्रमाचे सूत्रसंचालन कृषी विज्ञान केंद्र सगरोळीचे शास्त्रज्ञ प्रा.कपिल इंगळे यांनी केले.

हा कार्यक्रम यशस्वी करण्यासाठी कापूस संशोधन केंद्र नांदेड  कृषी विज्ञान केंद्र सगरोळी चे सर्व शास्त्रज्ञांनी परिश्रम घेतले.

 

  

 

Revival of the Millets is important, it is not a one-year work, but a ten-year one; Experts express optimism at Marathwada Millet crop conference in Nanded

Nanded : A one-day conference was organized on May 11, 2024 at the Cotton Research Center Nanded for the revival of the Millets crop in Marathwada, especially jowar and Bajara. At this time, various experts while presenting their opinions on the revival millets have expressed optimism that the millets will grow and develop in marathwada.

The conference was organized in association with SSM Krishi Vigyan Kendra Sagaroli, Vasantrao Naik Marathwada Agricultural University Parbhani, Department of Agriculture Nanded, RRA Network Maharashtra and Reliance Foundation, Dilasa Janvikas Pratishthan.

Sorghum and Bajri are the major staple crops in Marathwada and since last few years the production of sorghum and bajra has been declining. The cultivated area of the crop is decreasing day by day and its consumption in food is also less, so human health is facing various problems. In this one-day conference, the use of improved varieties, use of mechanization in sorghum harvesting and process, various schemes of the state government for millets, various problems in millets from the farmer's perspective, use of intercropping and mixed cropping, promotion of processing industries and increasing inclusion in the diet were discussed in this one-day conference. Seminars were held on various topics.

Dr. Indra Mani, Vice Chancellor of Vasantrao Naik Marathwada Agricultural University presided over this conference while Dr.SK Roy ATARI Pune Director , SSM sagroli and AFARM Pune Chairman Shri. Pramod Deshmukh, Vasantrao Naik Marathwada Agricultural University Parbhani Director Education Dr. UM Khodke, Director Research Dr. Khajir Baig, Director Extension Education Dr. D N Gokhale, District Superintendent Agriculture Officer Nanded Mr. Bhausaheb Barate and District Superintendent Agriculture Officer Hingoli Mr. Rajendra Kadam were present.

Many experts presented their opinions in this conference. Dr.Parashuram Patrolati, Principal Scientist,IIMR CRS solapur, Sorghum Research Center Parbhani Dr. L.N. Javale, Mr. Sanjay Patil from BAIF Institute, Mr. Veerashetty Patil from SS Bhavani Foods Hyderabad, Millet Man of Telangana, Neelima Jorwar from Kalsubai Farmers Producers Company Nashik, Mr. Mahesh Londhe from Agro Zee Organic etc. narrated their experiences. And the opportunities in the processing industry were detailed.  Mr. Saadhan Bangale and Mr. Aniket Likhar from RRA Network and Mr. Jayajirao Paikarao from Ugam NGO narrated their experiences on Millets.

According to the recommendations of the present experts, a development plan for the development of the Millets crop for Marathwada will be prepared for the next year. At the same time Vasantrao Naik Marathwada Agricultural University Parbhani developed sorghum variety Parbhani Shakti and Bajra var. AHB 1269 biofortified variety in Marathwada to be implemented on a large scale Cluster FLD in every district, development of sorghum and millet harvester to overcome labor shortage, large scale training program from KVK and Department of Agriculture goining to be Organized, promoting seed production programs and process entrepreneurs through farmer groups and farmer producer companies, recommending to the government for at least 50 percent supply of Millets from ration shops through public distribution system and developing plan of Millets crop for at least ten years development should be done etc.

        Based on the recommendations of this conference, a plan will be made for revival of millets in Marathwada.

Twelve KVK heads, district superintendent agricultural officers from Marathwada , selected farmers and women and millet entrepreneurs from all districts of Marathwada participated in this conference.

Dr.L N Jawale Chief Scientist of Jowar Research Center Parbhani given opening adress for this program.  Head of KVK sagroli Dr.Madhuri Revanwar proposed vote of thanks and the program was coordinated by Prof. Kapil Ingle, Scientist KVK Sagroli.

All the scientists of Cotton Research Center Nanded and KVK sagroli  worked hard to make this program a success.






Post a Comment

0 Comments